COVID-19 AŞISI İLE İLGİLİ TÜRKİYE’DE YAPILAN HABERLERİN METİN MADENCİLİĞİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ
Özet
Haber medyası aracılığıyla ebeveynlere, hizmet sağlayıcılarına, politika yapıcılara ve genel halka
iletilen mesajlar, yavaş aşı oranlarına ve politika eylemlerine katkıda bulunabilir. Bu yaklaşım ile
birlikte bu çalışmada Türkiye’de yayın yapan (ulusal gazeteler) Hürriyet ve Milliyet gazetesinde
COVID-19 aşısı hakkında sunulan haberlerin (ntoplam=1981) başlıkları ve içerikleri incelendi, kelime
frekansları ve kelime bulutları oluşturuldu. Büyük bir veri kümesini hızlı bir şekilde incelemenin
temel yollarından birisi de kelime bulutlarıdır. Haberlerin başlıklarında en çok kullanılan kelimelerin
“aşı, Koca, virüs, sağlık ve bilim” olduğu görüldü. İçerikler açısından bakıldığında ise, başlıktan
farklı olarak “Koca ve bilim” kelimeleri yerine “ülke ve kişi” kelimelerinin daha fazla kullanıldığı
tespit edildi. Ayrıca, çalışmada Türkiye’de uygulanan Biontech (ntoplam=254) ve Sinovac
(ntoplam=71) aşıları ile ilgili yapılan spesifik haberlerde incelendi ve benzer kelimelerin yaygın
olarak kullanıldığı sonucuna ulaşıldı. Diğer yandan, hem genel analizlerde (başlık ve içerik için)
hem de Biontech ve Sinovac ile özel haberlerin içeriklerinin analizi sonucunda çok fazla olumsuz
ifadenin olmadığı görüldü. Aynı şekilde, elde ettiğimiz kelime bulutlarında en çok vurgulanan
kelime öbeklerinin “Bakan Fahrettin Koca” ve “Bilim Kurul Üye” olduğu tespit edildi. Bu ipuçlarından
hareketle Türkiye’de aşı ile ilgili yapılan haberlerin bilgilendirici amaçla yapıldığı ve daha çok siyasi
kaynaklarının ve tıp doktorlarının en çok alıntılandığı sonucuna ulaşıldı.
Yazar(lar)
Sema DÖKME YAĞAR
Çağdaş Erkan AKYÜREK
