TÜRKİYE’DE 1999-2022 YILLARI ARASINDAN GERÇEKLEŞTİRİLEN EKONOMİK DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARININ SİSTEMATİK DERLEMESİ

Sağlık teknolojisi değerlendirme, alternatif teknolojilerin, maliyetleri ile sonuçlarının karşılaştırmalı olarak analiz edilmesidir. Ekonomik değerlendirmenin temel işlevi, değerlendirmeye alınan alternatiflerin maliyet ve sonuçlarını belirlemek, ölçmek, değerlendirmek ve karşılaştırmaktır. Sağlık teknolojisi değerlendirmenin klinik etkinlik, ekonomik değerlendirme, güvenlik hukuk, etik, sosyokültürel, organizasyonel boyut gibi birçok boyutu vardır. Bu çalışmanın amacı, Ocak 1999- Mart 2022 yılları arasında Türkiye’de yapılan ekonomik değerlendirme çalışmalarının sistematik derleme yöntemi ile incelenerek konuya dair genel bir bakış sağlamaktır. Sistematik derleme çalışmasının hazırlanmasında PRISMA-P metodu izlenmiştir. Çalışma kapsamında; YÖK Ulusal Tez Merkezi, DergiPark ve TRDİZİN veri tabanlarında Ocak 1999- Mart 2022 arasında yayımlanan 196 makaleden, dahil etme ve hariç tutma kriterlerine göre uygun bulunan 37 bilimsel yayın incelenmiştir. İncelenen yayınların 25’i maliyet etkililik, 7’si maliyet fayda ve 5’i maliyet minimizasyon çalışmasıdır. Yaklaşık 23 yıllık süre içerisinde toplamda 37 ekonomik değerlendirme çalışmasının yapılmış olması dikkat çekicidir. Yeni teknolojilerin hızla geliştirildiği günümüzde özellikle hastalık yükünün yüksek olduğu ve sağlık harcamalarının artmasında önemli etkisi olan alanlarda daha fazla ekonomik değerlendirme çalışmasının yapılması önerilmektedir.